Hoe stress je darm-microbioom beïnvloedt

Iedereen weet dat stress invloed heeft op je humeur en energie. Maar wist je dat langdurige stress ook je darmen en darm-microbioom aantast?

De darm-hersen-as

Je darmen en hersenen staan continu met elkaar in contact via de nervus vagus en de HPA-as (hypothalamus-hypofyse-bijnier-as). Stress verhoogt cortisol, en dit hormoon kan de doorlaatbaarheid van de darmwand vergroten.

Effecten van stress op de darmen:

1. Verhoogde darmpermeabiliteit (“leaky gut”)
2. Verstoorde samenstelling van het microbioom – minder diversiteit, meer ontstekingsbevorderende bacteriën
3. Verminderde aanmaak van neurotransmitters zoals serotonine en GABA
4. Ontstekingsreacties in het hele lichaam

Klachten die hierbij horen:

• Opgeblazen gevoel of wisselende ontlasting
• Brain fog en vermoeidheid
• Meer vatbaarheid voor infecties
• Toename van huid- en hormonale klachten

Stress staat altijd bovenaan in de hiërarchie

Ons lichaam werkt volgens een biologische hiërarchie: overleven gaat altijd vóór herstel en opbouw. In de natuur heeft het geen zin om energie te steken in vertering, vruchtbaarheid of weefselherstel als er “gevaar” dreigt. Stress – of dit nu fysiek (honger, ziekte), emotioneel (zorgen, relatieproblemen) of mentaal (werkdruk) is – wordt door het lichaam geïnterpreteerd als een bedreiging.

Voorbeelden:

• Als je gestrest bent, gaat bloedtoevoer naar je spieren en hersenen, en minder naar je spijsvertering → opgeblazen gevoel, maagzuurklachten, obstipatie.
• Het lichaam remt de geslachtshormonen af → minder vruchtbaarheid, PMS-klachten, uitblijvende menstruatie.
• Het immuunsysteem wordt tijdelijk afgeremd of juist hyperactief, waardoor je sneller infecties krijgt of juist auto-immuunreacties verergeren.

Pas als de stressrespons tot rust komt, kan het lichaam terugschakelen naar “rest & digest” – de stand waarin je darmen weer voedingsstoffen opnemen, je immuunsysteem in balans komt en je hersenen neurotransmitters aanmaken.

👉 Daarom is stress niet zomaar één factor, maar een grote factor die bepaalt of alle andere systemen optimaal kunnen functioneren.

Orthomoleculaire aanpak

Stress kan nooit 100% uit je leven verdwijnen, maar je kunt wel de gevolgen beperken.

• Voeding: magnesiumrijke voeding (groene bladgroenten, noten, zaden), omega-3 vetzuren en probiotische voeding
• Suppletie: magnesiumbisglycinaat, adaptogenen zoals rhodiola of ashwagandha, B-vitamines
• Lifestyle: ademhalingsoefeningen, yoga, meditatie en slaapherstel
• Onderzoek: speekselcortisol of darm-microbioom analyse voor inzicht in jouw situatie

👉 Meer lezen? Bekijk: Orthomoleculaire therapie & stress

Over de auteur

Ik ben drs. Evelyn Prinsen – auteur, docent en gespecialiseerd in psycho-neuro-immunologie en orthomoleculaire geneeskunde.

Met 20 jaar ervaring als therapeut en docent help ik je de diepere oorzaak achter je klachten te ontdekken

Plan een gratis kennismaking